Ontzettend veel organisaties zetten afgelopen maanden de versnelling in transitie in. Charlotte Extercatte, oprichter van expertburo Transform4C en auteur van het boek Klimaatwerkers, volgde deze trajecten en haalde hierin veel data op : het gaf veel inzichten over wat lukt en wat meer nodig is in organisaties om transitiedoelen te kunnen realiseren binnen de tijd die daarvoor staat. Deze inzichten – vooral leiders staan aan de lat – hebben ruimte gekregen in de herziene versie van Klimaatwerkers. Een geweldig boek om mee te nemen om vakantie, het leest makkelijk en biedt een positief perspectief op de toekomst. Bestel het voor deze zomervakantie voor je team en ga ermee aan de slag met elkaar na de vakantie!
De eerste druk van Klimaatwerkers is uitverkocht : veel organisaties zetten het boek in als inspiratiebron en naslagwerk voor het werken aan een versnelling in transitie. Het boek staat vol met menselijke verhalen van experts en professionals die werken aan transitie. Het is geschikt voor iedereen en vooral leiders kunnen het nu in deze tijd inzetten om met meer tempo transitiedoelen te halen. De reacties van lezers zijn : ‘lekker concreet’, ‘laagdrempelig’ en ‘handig als handvat voor het jaarplan; waar zetten we op in’ en ‘het boek en het model geeft gedeelde taal in ons transitieteam’.
Niet zomaar een boek
‘Veel boeken over transitie thema’s zoals klimaat zijn zwaar of academisch of je wordt er somber van. Ze hebben vaak mooie modellen met praktijkvoorbeelden, maar het is niet meteen duidelijk wat je dan morgen zelf kan doen als leider in transitie. Klimaatwerkers doet dat wel. Door levendige verhalen te delen op een toegankelijke wijze en daarbij hele concrete handvatten in het boek en onze programma’s te bieden, is dit boek eerder een soort handboek voor transitie. Het dient als gids om vast te stellen waar jij staat als leider of professional en wat je te doen hebt : begin je net, zoja hoe doe je dat? Of werk je al met transitie onderwerpen en wil je deze activiteiten verbeteren en meer impactvol maken? Het boek biedt ook naslagwerk waar je steeds even in terugkijkt : doen we nog de goede dingen?
Waarde van de inzichten
Met een boek red je de wereld toch niet. De waarde van de inzichten uit het boek dragen wel bij. Overigens geloof ik niet, dat het hier gaat om de wereld redden. De visie is echt dat organisaties maar beter kunnen focussen op toekomstbestendigheid en dan kan je maar beter klimaatbestendig zijn en slimme oplossingen voor grondstoffen en andere duurzame uitdagingen. De verhalen van Interface en andere pioniers zetten we al jaren in in het werk van Transform4C. We dagen daarbij uit tot concrete acties : wat doe je met die verhalen? Wat kan jij er mee in je werk en je organisatie? Het heeft tot grote projecten met besparingen geleidt, tot nieuwe innovaties en vele ‘low hanging fruits’ zoals het versneld elektrificeren van een wagenpark, einde van de wegwerpbekers (binnenkort verplicht in de Rijksoverheid) of meer plantaardige producten in de catering. Dat laatste ontstaat omdat mensen die met de manier van werken aan de slag gaan, continu bezig blijven : ‘je kan het niet niet meer zien’, zei laatst iemand tegen me. En ook : ‘het geeft heel veel energie om de goede dingen te doen’.
Focus op leiders
‘Vooral willen we hierin optrekken met de leiders in de organisaties. Het boek helpt hen om in en om hun organisaties met teams daadwerkelijk aan de slag te gaan en concrete stappen te zetten. De medewerkers en klanten vragen daar ook om : vanuit persoonlijke drive, maar ook vanuit wetgeving zoals CSRD. Leiders staan nu aan de lat om richting en ruimte te organiseren, zodat teams tot concrete transitie komen. Hoe? Daarbij helpt het boek. Lees ook dit artikel.
In de herziene versie komt daar nog een schepje bovenop : uit het werken met alle organisaties hebben we belangrijke inzichten opgehaald over de rol van leiders : professionals geven op grote schaal aan meer nodig te hebben van leiders. Vooral is er meer richting en ruimte om aan transitie te kunnen werken. We zien bij pioniers dat het dan helpt om vanuit visie en gerichte teams aan thema’s te werken in een sprint. Dat in gang zetten is echt een leidersopdracht. Maar ook moeilijk als je al decennia op een bepaalde manier werkt. Daarom brengen we een nieuw perspectief in : juist jongeren brengen deze skills in. Ze zitten alleen amper aan tafel (lees hier meer).
Verhalen vol leiderschap
Uniek is het verhalende karakter van het boek. Dankzij de vaardigheden van biograaf Joep Boerboom is het mogelijk geweest om een aansprekende toon en laagdrempeligheid in het boek te brengen. Transitie is mensenwerk en het is dan fijn als het boek ook op menselijk vlak je raakt. Vooral leiders krijgen niet vaak die menselijke toon voorgeschoteld. Met dit boek wel en dan is het ook makkelijk om je daarop je eigen persoonlijke verhaal te spiegelen en verder te ontwikkelen. Dat werkt heel goed: een leider die vanuit intrinsieke motivatie anderen betrekt, krijgt meer gedaan dan de manager die het doet omdat het moet van een nieuwe wet of een CO2-prestatieladdervinklijstje.
Pioniers in de picture
Het hoofdstuk met het verhaal over het bedrijf Interface springt eruit: dit beschrijft hoe deze organisatie transformeerde van een zeer vervuilend bedrijf naar een bedrijf met klimaatneutrale processen en producten die zelfs klimaatnegatief zijn. Dat wil zeggen dat ze meer carbon uit de lucht halen dan toevoegen (over de levenscyclus gemeten). Dit verhaal is meer en meer zichtbaar geworden, mede dankzij de Experience Let’s Go Beyond met daarin de film Beyond Zero, een onafhankelijke documentaire over Interface. De film is awardwinning en stond zelfs op de rode loper in Cannes afgelopen juni. Maar niet iedereen heeft de mogelijkheid om de film in te zetten : een film goed inzetten als manier om een transitieproces te beïnvloeden, vraagt de nodige focus en mankracht. Het boek daarentegen is een laagdrempelig middel om de verhalen van pioniers en de handvatten mee over te brengen. Wat leuk is, dat je dan vervolgens leest over andere professionals die de inzichten van pioniers zoals Interface dagelijks toepassen en hoe ze daarmee omgaan. Aansprekende verhalen van een ondernemer, een manager, een ambtenaar en een docent.
